Themabijeenkomst | Professionalisering/ deskundigheidsbevordering voor samenwerking van regulier en gespecialiseerd onderwijs

Op 29 november 2023 is door het NCOJ en het Steunpunt Passend Onderwijs een themabijeenkomst georganiseerd over ‘Professionalisering/deskundigheidsbevordering voor samenwerking van regulier en gespecialiseerd onderwijs’. 

Op veel plaatsen in het land wordt nauw samengewerkt tussen regulier en gespecialiseerd onderwijs om meer maatwerk te kunnen bieden voor kinderen en te werken aan inclusiever onderwijs. Eén van de eerste vragen die door scholen dan gesteld worden is dan: “Welke competenties hebben we als team en als onderwijsprofessionals nodig om voor elk kind in een groep met een grotere diversiteit een passend onderwijsaanbod te kunnen doen?”

Bij deze themabijeenkomst hebben we gekeken naar drie aspecten van professionalisering voor inclusiever onderwijs, zowel voor primair- als voortgezet onderwijs.

• Wat zijn belangrijke aspecten van professionalisering voor inclusiever onderwijs? Denk aan de benodigde attitude/mindset, teamleren, bij elkaar kijken – elkaars expertise kennen – van elkaar leren, functie van een expertisecentrum, schoolontwikkeling, enz.
• Welke specifieke methodieken kunnen behulpzaam zijn voor deskundigheidsbevordering ten behoeve van samenwerking regulier-speciaal / inclusiever onderwijs? Denk aan co-teaching, lesson studies, mediërend leren, kijken achter het gedrag, enz.
• Hoe kunnen de lerarenopleidingen / PABO’s goed inspelen op de behoeftes van dit nieuwe type leraar? Ofwel: hoe werken zij samen met bestaande praktijkinitiatieven van integratie regulier-speciaal onderwijs? Denk aan Samen Opleiden, Opleiden in de school, enz.

Gestart werd met een introductie op het onderwerp ‘professionalisering – deskundigheidsbevordering voor inclusiever onderwijs’, door Dolf van Veen. Hij legde het accent op professionalisering als functie van en voor schoolontwikkeling en de rol van de opleidingen. 

De drie bovengenoemde thema’s kwamen aan bod in twee praktijkpresentaties:

1. Het Expertisecentrum van Eduwiek als basis voor deskundigheidsbevordering. Els van Grunsven vertelde over de huidige rol van het Expertisecentrum binnen het zeer gevarieerde onderwijsaanbod van Eduwiek en mogelijkheden voor de toekomst.  
2. Methodieken voor deskundigheidsbevordering door de maatwerkleerkracht op de Europaschool in Enschedé. Sanne Bijkerk en haar collega Saskia vertelden over de functies van de maatwerkleerkracht binnen het inclusievere onderwijs op de Europaschool. 

De inleiding van Christy Tenback kon helaas niet doorgaan.

Daarna is in 5 tafelgroepen doorgepraat over deze thema’s. Vaak terugkerende uitspraken waren onder meer: “professionalisering en ondersteuning horen onlosmakelijk bij elkaar”, “ondersteuning in de klas zelf, dus meedoen /  meewerken werkt het beste voor deskundigheidsbevordering”, “ontmoeten – relaties – verbinding – vertrouwen bevorderen maken leren van elkaar mogelijk”, “professionalisering is niet primair een individuele aangelegenheid, maar vooral een teamaangelegenheid”, “teamscholing = schoolontwikkeling”, enz.

In een kleiner groepje zal onderzocht worden of en hoe er aan de opbrengsten van de bijeenkomst een vervolg kan worden gegeven. 

Presentaties

• Presentatie themabijeenkomst 29 november 2023
• Presentatie Eduwiek
• Presentatie Europaschool
• Presentatie Dolf van Veen