Banner

Op 21 juni 2023 kwamen we samen in Utrecht om met elkaar antwoorden te verkennen op vraagstukken rondom schoolaanwezigheid en de vertaalslag te maken naar de eigen praktijk. Het was geweldig om zoveel enthousiaste collega’s te zien die zich inzetten voor dit belangrijke onderwerp.

We hebben ervaringen, kennis en vraagstukken gedeeld om antwoorden te vinden op belangrijke vragen. Het delen van strategieën, kennisbronnen en best practices heeft de deelnemers nieuwe inzichten gegeven om schoolaanwezigheid op de kaart te zetten.

In interactieve workshops hebben we actief gediscussieerd over verschillende thema’s. We hebben besproken hoe we draagvlak kunnen creëren in de regio en op school, hebben we het begrip aanwezigheidsdata verkent, en besproken hoe we Tier 1 kunnen versterken als fundament voor schoolaanwezigheid. Het was inspirerend om te zien hoe betrokkenheid, samenwerking en het delen van kennis hebben geleid tot concrete denkrichtingen en handvatten voor de werkpraktijk.

Na afloop van de bijeenkomst hebben we nog gezellig nagepraat onder het genot van een drankje. Het was een mooie gelegenheid om nieuwe contacten te leggen en ervaringen uit te wisselen. Dank aan iedereen die heeft bijgedragen aan het succes van deze bijeenkomst! Samen blijven we werken aan het bevorderen van schoolaanwezigheid voor iedereen.

Workshop Tier 1 als fundament van schoolaanwezigheid

Tijdens deze workshop is er een korte presentatie gegeven over Tier 1, de onderste laag van het MD-MTSS/piramidemodel. Tier 1 omvat de universele interventies die aan alle jongeren worden geboden om schoolverzuim te voorkomen en schoolaanwezigheid te bevorderen. Als voorbeelden werden verschillende interventies genoemd, waaronder het gebruik van een goed registratiesysteem voor verzuim, de structurele analyse van verzuimgegevens, communicatie met ouders en leerlingen over schoolaanwezigheid, en het verstrekken van maaltijden op school.

Na de presentatie werden de deelnemers in groepjes verdeeld om te discussiëren over andere Tier 1 interventies. Hierbij werden kaartjes gebruikt om een brede verzameling van dergelijke interventies te creëren. Enkele voorbeelden van toegevoegde interventies waren het invoeren van langere pauzes om rustig te kunnen eten, het verbeteren van het schoolgebouw, het opstellen van beleid voor het inhalen van gemiste toetsen en het versterken van de groepsdynamiek binnen een klas.

Daarnaast werden er waardevolle tips gedeeld voor het implementeren van deze interventies. Deze kaartjes zullen verder worden uitgewerkt en op een later tijdstip worden gedeeld.

Workshop samenwerken en draagvlak creëren binnen de school

Binnen deze workshop hebben we onderzocht hoe je draagvlak kunt creëren binnen school. Elke deelnemer heeft aangegeven hoe hij al op schoolniveau met schoolaanwezigheid bezig is, wat daarin goed gaat en wat dromen daarin zijn. Vervolgens hebben alle deelnemers opgeschreven welke kennis en expertise ze met de andere deelnemers kunnen delen, en welke aanvullende informatie ze zelf graag zouden willen verkrijgen. Door middel van vraag en aanbod hebben we gekeken waar de overeenkomsten lagen. Waardevolle tips werden uitgewisseld en nieuwe contacten werden gelegd. KNSA-leden kunnen op 1sociaaldomein namen, e-mailadressen en het aanbod van de verschillende deelnemers terugvinden.

 Een selectie van het aanbod dat daar beschikbaar is:

  • project-buitenkans.nl
  • Registratie van schoolaanwezigheid binnen het MBO
  • Implementatie van een aanwezigheidsbeleid in het VSO
  • Ideeën voor preventieve maatregelen
  • Gezellige koffie en inspirerende gesprekken
  • Opzet van een onderzoek naar rechtmatig verzuim

Het is prachtig om te zien hoe er in elke regio, stad en school in Nederland al actief gewerkt wordt met het concept van schoolaanwezigheid en hoeveel kennis we al met elkaar delen.

Workshop Werken met aanwezigheidsdata

Aanwezigheidsdata speelt een belangrijke rol bij het bevorderen van schoolaanwezigheid. Alle deelnemers aan deze workshop (h)erkennen dit. Hoewel het belang en de noodzaak van data erkend worden, blijkt het voor nog velen geen geliefd onderwerp om aan te pakken. Tijdens de workshop hebben we de grote verschillen in het werken met aanwezigheidsdata geïdentificeerd.

We hebben onderzocht wat data precies is: ruwe informatie. Het is als een puzzel waarvan de stukjes nog in de doos liggen. Door data te organiseren en structureren, wordt het omgezet in bruikbare informatie. De puzzelstukjes vallen op hun plek en vormen een duidelijk beeld, bijvoorbeeld in de vorm van grafieken, diagrammen of een aanwezigheidspiramide.

De deelnemers constateerden dat er nog werk aan de winkel is om de aanwezigheidsregistratie (de data) betrouwbaar te maken. Maar hoe kunnen we dit bereiken? Welke rol speelt het docententeam hierin? Hoe kunnen we hen bewust maken van het belang van zorgvuldige registratie? Hoe kunnen we elkaar verantwoordelijk maken? Hoe vermijden we onnodige bureaucratie? Welke aspecten binnen registratiesystemen kunnen geautomatiseerd worden, zoals het registreren van aanwezige leerlingen?

De gesprekken tijdens de workshop brachten het inzicht dat de context van groot belang is!

  • Op welk niveau geeft de data informatie? Regio/school/cohort/klas/leerling?
  • Waar wil ik het gesprek over aanwezigheid voeren?
  • Welke informatie (data) kan daarbij helpen?
  • Wie/wat kan helpen om de data om te zetten in bruikbare informatie?

Tijdens de workshop zijn twee tools uitgedeeld die kunnen helpen om de stap te zetten van het verzamelen van data naar het werken met informatie: