Oproep voor voorbeelden | Handreiking doelmatigheid

In 2025 publiceert het Steunpunt Passend Onderwijs (SPO) een handreiking over doelmatigheid. Onder doelmatigheid verstaan we een doelbewuste, weloverwogen inzet van menskracht en financiële middelen, zodat de kans op het behalen van de beoogde doelen en resultaten zo groot mogelijk is.  Voor deze handreiking zoeken we nog goede voorbeelden van samenwerkingsverbanden die werken aan hun doelmatigheid. De handreiking presenteert al die voorbeelden, een palet aan doelmatigheidsactiviteiten, waarmee samenwerkingsverbanden elkaar inspireren en verder helpen.

Doelmatigheid

Doelmatigheid is een doelbewuste, weloverwogen inzet van menskracht en financiële middelen, zodat de kans op het behalen van de beoogde doelen en resultaten zo groot mogelijk is. Een voorbeeld is de gedachte: ‘dragen de euro’s en de formatie slim bij aan doelrealisatie?’.

Doelmatigheid kan op allerlei momenten en manieren aan de orde zijn:

• In besprekingen,
• Bij het maken van documenten,
• Bij het maken van planningen,
• Bij het verzamelen van data,
• Bij het opstellen en afwegen van scenario’s,
• Door in vergaderingen intensief het goede gesprek te voeren,
• Bij monitoring, evaluatie en verantwoording, etc.

Steeds gaat het er om dat er bewust en onderbouwd keuzes gemaakt worden.

Wat zoeken we?

We zijn op zoek naar samenwerkingsverbanden die van mening zijn dat ze op een bepaald onderdeel al forse stappen gezet hebben in het denken over en toepassen van doelmatigheid.

Voorbeelden die we hopen te vinden zijn, bijvoorbeeld:

• Scenario’s die zijn doorlopen om via verschillende activiteiten een bepaald doel te bereiken. Waarbij uiteindelijk één scenario is gekozen, omdat daarmee (concreet onderbouwd) de kans op succes het grootste geacht wordt.
• Een goed gesprek tussen het bestuur en de directeur, dat draait om de vraag waarom de directeur bepaalde keuzes voorstelt. Welke doelmatigheidsoverwegingen heeft de directeur bij het voorstel?
• Een besluit om iets te starten óf juist te beëindigen, omdat verzamelde data onderbouwen dat dit een goed besluit is.
• Informatie die verzameld wordt over leerlingloopbanen, zodat onderbouwde uitspraken gedaan kunnen worden over welke (opeenvolgende) interventies succesvol zijn en welke minder of niet.
• Periodieke gesprekken met medewerkers over het zo gericht mogelijkheid inzetten van hun tijd en energie, zodat hun inzet maximaal bijdraagt aan het realiseren van bepaalde doelstellingen.
• Een onderzoek naar de gewenste informatie (data) die verzameld moet worden, omdat ze nodig is om adequaat te kunnen monitoren.
• Het werken met een concreet jaarplan waarin duidelijk wordt welke resultaten van wie verwacht worden.
• Informatie uit verschillende bronnen die gecombineerd wordt, zodat betekenisvolle informatie ontstaat.
• Een Raad van Toezicht die consequent de doelmatigheidsvraag agendeert: vooraf (planvorming; meerdere scenario’s overwogen?), tijdens (rapportages) en achteraf (verantwoording).

Denk je een doelmatigheidsparel aan het palet toe te kunnen voegen? Schroom niet, meld je aan! Dat doe je door een mail te sturen naar Mike Jolink: mikejolink@vo-raad.nl. Voorbeelden aanleveren kan tot en met 12 februari.